Hướng dẫn trồng chanh dây từ hạt

Chanh dây là một dạng quả mọng mọc trên cây dây leo rất dễ trồng. Có hai loại chanh dây phổ biến là màu tím và màu vàng. Cây chanh dây tím ( Passiflora edulis ) là phổ biến nhất với quả tím còn chanh dây vàng được trồng nhiều thứ hai có màu vàng tươi. Cả giống chanh dây màu tím và màu vàng đều có dạng hình cầu đến hình trứng, có vỏ ngoài cứng và trơn. Bên trong của cả hai quả là phần thịt trong suốt với các hạt cứng màu đen. Phần thịt là phần ăn được của trái, nó mềm, có vị chua hoặc ngọt nhẹ và thơm. Các giống chanh dây tím và thông thường có chung nhiều đặc điểm của được trồng, chăm sóc, cắt tỉa và thu hoạch theo cùng một cách.

Xem thêm địa chỉ mua bạt phủ chống cỏ dại hoặc xem sản phẩm trực tiếp trên website bạt trải diệt cỏ để hạn chế cỏ dại cho vườn chanh dây.

Đặc điểm cây chanh dây

• Tên thực vật của chanh dây tím là Passiflora edulis và chanh dây vàng là Passiflora edulis flavicarpa.
• Nguồn gốc từ Brazil và châu Mỹ nhiệt đới.
• Phân bố: Trồng rộng rãi ở các vùng nhiệt đới và bán nhiệt đới trên thế giới.
• Kích thước: Có thể cao tới 9 -12m và rộng từ 3 - 7.5 m
• Đặc điểm hoa: Có màu sặc sỡ với chiều ngang từ 5 - 8 cm với năm lá, đài màu trắng xanh bao quanh bởi năm cánh hoa màu trắng và một vòng tua.
• Lá màu xanh bóng, có ba thùy, mép có răng cưa. 
• Những tua cuốn nhỏ giúp chanh dây leo mạnh mẽ.
• Quả: Có hình bầu dục, hình trứng, đường kính từ 5 -12 cm; khi chín vỏ màu tím đến đỏ tía. Phần vỏ không ăn được,ăn phần thịt màu vàng cam bao quanh những hạt nhỏ màu đen, hạt có thể ăn nhưng thường được loại bỏ .
• Quả Chanh dây sẵn sàng cho thu hoạch khoảng 80 ngày sau khi ra hoa.

Chuẩn bị trước khi trồng

Chọn giống 

Hiện nay có 2 dòng chanh dây được trồng phổ biến ở nước ta là chanh dây vàng (có vị ngọt, chua với hương hoa nhẹ) và tím (có hương vị đậm đà hơn chanh dây vàng và cũng ít axit hơn). Xem xét loại bạn muốn trồng và chọn giống thích hợp.

Chọn hạt giống chanh dây chất lượng

Việc chọn hạt giống là bước quan trọng đầu tiên để đảm bảo sự phát triển tốt cho cây chanh dây. Hạt giống nên được chọn từ các nguồn uy tín, đảm bảo tỉ lệ nảy mầm tốt và không bị hỏng (Bạn có thể tham khảo hạt giống chanh dây tím và vàng tại SOC GARDEN). Nếu bạn muốn lấy hạt từ quả để trông thì nên chọn những quả chanh dây đã chín, có vỏ mịn và màu sắc đẹp. 

Chuẩn bị đất trồng

Chanh dây thích hợp với đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và có khả năng thoát nước tốt. Đất trồng nên có độ pH từ 5.5 đến 6.5 và bạn có thể trộn thêm phân hữu cơ hoặc phân chuồng hoai mục để cung cấp dinh dưỡng ban đầu cho cây.

Chuẩn bị dụng cụ cần thiết

Các dụng cụ cần thiết bao gồm chậu ươm, bay nhỏ, bình tưới nước, và các vật liệu như giàn leo, cọc đỡ cho giai đoạn cây phát triển sau này.

Hướng dẫn trồng chanh dây từ hạt

Gieo hạt giống

• Bạn có thể ngâm hạt trong nước ấm từ 24 đến 48 giờ để làm mềm lớp vỏ cứng bên ngoài, giúp hạt dễ dàng hấp thụ nước và nảy mầm nhanh hơn. 
• Sau khi xử lý hạt, gieo hạt vào chậu ươm có độ sâu khoảng 1-2 cm, phủ lên một lớp đất mỏng và tưới nước nhẹ nhàng để giữ ẩm. 
• Trong giai đoạn hạt nảy mầm, cần đảm bảo độ ẩm cho đất nhưng không để quá ướt.
• Đặt chậu ươm ở nơi có ánh sáng gián tiếp và đảm bảo nhiệt độ môi trường từ 20-30°C.
• Sau khoảng 10-14 ngày, hạt sẽ bắt đầu nảy mầm.

Chăm sóc cây con

• Cây con cần được tưới nước đều đặn, nhưng tránh tưới quá nhiều để không làm ngập úng đất.
• Tốt nhất là tưới vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn khi ánh nắng không quá gắt.
• Khi cây con có khoảng 2-3 lá thật, bạn có thể bổ sung phân hữu cơ hoặc phân NPK loãng để giúp cây phát triển nhanh và khỏe mạnh.
• Bón phân vừa phải để tránh cây bị ngộ độc dinh dưỡng.

Trồng cây con ra vườn

• Khi cây con đạt chiều cao khoảng 15-20 cm và có 4-5 lá thật, đây là thời điểm thích hợp để chuyển cây ra vườn trồng.
• Đất trồng ngoài vườn cần được làm tơi, bón lót phân hữu cơ hoặc phân chuồng trước khi trồng.
• Đảm bảo đất có khả năng thoát nước tốt, và có thể thêm một lớp mùn để giữ ẩm.
• Khi trồng cây xuống đất, cần chú ý không trồng quá sâu, để gốc cây ngang với mặt đất.
• Khoảng cách trồng giữa các cây từ 2-3 mét. và giữa các hàng từ 3-4 mét.
• Sau khi trồng, tưới nước đủ ẩm và che chắn lưới chống nắng thái lan cây con khỏi ánh nắng trực tiếp hoặc mưa lớn trong những ngày đầu.

 

==> Tìm hiểu giá lưới mùng trắng ngăn côn trùng phá hại vườn chanh dây nhà bạn.

Chăm sóc cây chanh dây

Tạo giàn cho cây leo

Cây chanh dây thuộc loại cây leo, vì vậy cần tạo giàn hoặc cọc đỡ để cây bám vào và phát triển tốt. Giàn leo nên cao khoảng 2-3 mét và vững chắc để chịu được sức nặng của cây khi cây lớn. Có thể sử dụng Dây nhà kính hoặc dây thừng 4 tao giúp cây dễ dàng leeo lên giàn.

Tỉa cành và tạo hình

Trong quá trình cây phát triển, bạn cần tỉa bớt những cành yếu, cành bị sâu bệnh để tập trung dinh dưỡng nuôi các cành chính. Điều này cũng giúp cây thông thoáng và phát triển mạnh hơn.

Tưới nước

• Giữ đất ẩm đều để cây phát triển nhanh (đất ẩm nhưng không ướt), đất thoát nước tốt.
• Độ ẩm của đất phù hợp là rất quan trọng để tạo ra quả tốt nhất; nếu đất khô, quả sẽ teo và rụng.
• Tưới quá nhiều nước có thể gây thối rễ.
• Cây chanh dây trồng trong chậu nên đặt trong đĩa có rải đá cuội; đổ đầy nước vào đĩa để giữ cho không khí ẩm.
• Tham khảo các sản phẩm như bạt phủ cỏ, vải phủ cỏ,.. để giúp giữ ẩm đất trồng và ngăn cỏ dại hiệu quả.

Bón phân cho chanh dây

• Cây chanh dây là cần nhiều phân bón, sử dụng một loại phân bón 5-5-10. 
• Sử dụng phân bón có hàm lượng kali cao để kích thích đậu quả.
• Quá nhiều nitơ có thể dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ của tán lá làm mất hoa và quả.

 

Thụ phấn cho quả chanh dây

• Cây chanh dây tím ( Passiflora edulis ) tự thụ phấn nghĩa là một bông hoa có thể được thụ phấn bằng hạt phấn của chính nó. 
• Cây chanh dây vàng ( Passiflora edulis f . Flavacarpa) không tự thụ phấn. Chúng phụ thuộc vào côn trùng để chuyển phấn hoa từ cây này sang cây khác để thụ phấn.
• Ngay cả những giống chanh dây tự thụ phấn cũng nhờ ong thụ phấn; đó là vì phấn hoa của chanh dây có tính kết dính. Sự thụ phấn nhờ gió không thường xảy ra.
• Sự thụ phấn thường xảy ra nhất khi nhiệt độ ấm áp và không khí ẩm ướt.
• Quá trình thụ phấn để đậu quả có thể mất khoảng 6 tháng ở những vùng nhiệt đới và lên đến một năm ở những vùng khí hậu mát mẻ hơn.

Sâu bệnh hại chanh dây

• Ốc sên có thể ăn lá và vỏ khiến cây dễ bị bệnh. sử dụng đất tảo cát hoặc bẫy bia đặt gần cây.
• Sâu bướm màu cam và đen sẽ ăn lá chanh dây, bạn có thể ngăn chặn dễ dàng với lưới trùm cây ăn trái.
• Chanh dây rất dễ bị tuyến trùng tấn công, thả tuyến trùng có lợi vào đất.
• Bệnh nấm héo Fusarium có thể tấn công chanh dây, phòng trị bằng cách tránh làm ướt lá, phun thuốc diệt nấm cho cây.
• Bệnh thối thân và thối cổ rễ thường xảy ra khi đất bị úng nước. Đảm bảo đất thoát nước tốt, đặc biệt là đất sét hoặc trồng trên luống cao hoặc thùng chậu.
• Bệnh thán thư phòng ngừa bằng cách đảm bảo đất thoát nước tốt hoặc cắt tỉa cây để không khí lưu thông tối đa.

Cách thu hoạch chanh dây

Thời điểm thu hoạch quả

• Quả mọng sẵn sàng cho thu hoạch 70 đến 80 ngày sau khi thụ phấn, thường vào giữa đến cuối mùa hè và đôi khi lâu hơn. Trái trưởng thành có thể lên đến 6 tháng. 
• Quả sẽ chuyển từ màu xanh đậm sang màu tím đậm hoặc vàng khi chín. Quả ngọt nhất khi hơi nhăn lại.
• Thu hoạch quả khi đạt màu hoặc thu quả rụng hàng ngày.

Bảo quản chanh dây

• Chanh dây sẽ giữ được từ 2 đến 3 tuần trong tủ lạnh.
• Rửa và lau khô nhẹ nhàng chanh dây rồi cho vào túi polyetylen.
• Trái hơi teo vẫn có thể ăn được.
• Cả chanh dây và nước trái cây đều có thể được đông lạnh.