Bí quyết trồng mướp sai quả

Mướp là loại cây dây leo phổ biến, dễ trồng và cho năng suất cao, được nhiều người ưa chuộng nhờ quả ngon, giàu dinh dưỡng. Để trồng mướp sai quả, bạn cần nắm rõ các kỹ thuật từ chọn giống, làm đất, chăm sóc đến thu hoạch. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp bạn có vụ mướp năng suất cao.

Các bước trồng mướp

Chọn giống mướp tốt

• Lựa chọn giống: Chọn giống mướp chất lượng, phù hợp với điều kiện khí hậu và đất đai địa phương. Các giống mướp phổ biến gồm mướp hương (Mua hạt giống tại Shopee giá chỉ 15k), mướp Nhật (Mua hạt giống tại Shopee giá chỉ 19k), hoặc mướp lai F1 cho năng suất cao.
• Xử lý hạt: Ngâm hạt trong nước ấm (50-60°C) khoảng 4-6 giờ, sau đó ủ trong khăn ẩm 1-2 ngày đến khi hạt nứt nanh thì đem gieo.

Chuẩn bị đất và gieo trồng

• Đất trồng: Mướp ưa đất tơi xốp, giàu mùn, thoát nước tốt, pH từ 6-6,5. Trộn đất với phân chuồng hoai mục, vôi bột và phân lân để tăng độ phì nhiêu.
• Thời vụ: Mướp có thể trồng quanh năm, nhưng vụ chính là tháng 2-3 (vụ xuân) hoặc tháng 8-9 (vụ thu). Tránh trồng vào mùa mưa bão vì cây dễ bị úng.
• Gieo hạt: Gieo trực tiếp vào hốc hoặc bầu đất, mỗi hốc 2-3 hạt, sâu 2-3 cm. Khoảng cách giữa các cây khoảng 50-60 cm, giữa các hàng 1,5-2 m.

Làm giàn cho mướp

• Mướp là cây leo, cần làm giàn chắc chắn để cây phát triển và ra quả tốt.
• Giàn có thể làm bằng tre, gỗ hoặc lưới (Mua lưới tại Shopee giá chỉ 42k), cao 1,5-2 m, đảm bảo thoáng khí và đón nắng tốt.
• Khi cây cao 30-40 cm, cắm que để dẫn dây leo lên giàn. Buộc nhẹ dây mướp vào giàn để tránh gãy thân (Tham khảo cách làm giàn đơn giản cho mướp).

Cách chăm sóc cây mướp đạt năng suất cao

Tưới nước:

• Tưới đều đặn, giữ đất ẩm nhưng không úng.
• Tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh tưới vào giữa trưa nắng gắt.
• Sử dụng màng nilon phủ luống để giúp giữ ẩm đất, đồng thời ngăn cỏ dại phát triển.

Bón phân:

• Giai đoạn cây con: Bón phân đạm pha loãng để cây phát triển thân lá.
• Giai đoạn ra hoa, đậu quả: Bón phân kali, lân hoặc phân NPK (tỷ lệ 10-10-20) để kích thích ra hoa và quả.
• Bón định kỳ 7-10 ngày/lần, kết hợp phân hữu cơ và phân vô cơ.

Tỉa nhánh, lá:

Loại bỏ lá già, lá sâu bệnh và nhánh phụ không cần thiết để cây tập trung dinh dưỡng nuôi quả.

Thụ phấn

Mướp có hoa đực và hoa cái. Nếu cây ít đậu quả hoặc trồng mướp trong nhà lưới, nhà màng thì bạn có thể thụ phấn thủ công bằng cách lấy nhị hoa đực chà nhẹ vào nhụy hoa cái vào buổi sáng sớm.

Phòng trừ sâu bệnh

• Sâu hại: Sâu đục thân, rệp, sâu ăn lá là các loại sâu phổ biến. Dùng thuốc trừ sâu sinh học hoặc bẫy sinh học để xử lý.
• Bệnh hại: Bệnh phấn trắng, thối nhũn thường xuất hiện khi độ ẩm cao. Phun thuốc phòng trừ sớm và đảm bảo giàn thông thoáng.
• Kiểm tra cây thường xuyên để phát hiện và xử lý kịp thời.

Thu hoạch

• Mướp thường cho thu hoạch sau 45-60 ngày gieo trồng, tùy giống. Thu quả khi còn non (dài 20-30 cm) để quả ngọt, mềm và không bị xơ.
• Dùng kéo cắt quả, tránh làm gãy cành. Thu hoạch vào sáng sớm để quả giữ được độ tươi.

Các vấn đề thường gặp và cách khắc phục

Dưới đây là những vấn đề phổ biến khi trồng mướp và cách xử lý:

Cây mướp không ra hoa

Nguyên nhân:

• Thiếu ánh sáng: Mướp cần 6-8 giờ ánh sáng/ngày để ra hoa.
• Dư đạm, thiếu lân/kali: Bón quá nhiều phân đạm khiến cây phát triển lá mạnh nhưng không ra hoa.
• Nhiệt độ không phù hợp: Nhiệt độ quá cao (>35°C) hoặc quá thấp (<15°C) ảnh hưởng đến quá trình ra hoa.
• Đất nghèo dinh dưỡng hoặc thiếu nước: Đất cạn kiệt hoặc tưới không đủ làm cây yếu, khó ra hoa.

Cách khắc phục:

• Đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng, đặt giàn ở nơi thoáng, không bị che khuất.
• Giảm phân đạm, tăng bón phân lân, kali (ví dụ: NPK 10-20-20) hoặc phân chuồng hoai mục.
• Điều chỉnh tưới nước đều đặn, giữ đất ẩm nhưng thoát nước tốt.
• Kiểm tra nhiệt độ, che chắn nếu thời tiết quá khắc nghiệt.
• Mẹo dân gian - Dùng que tăm tre:Dùng que tăm tre (hoặc que gỗ nhỏ) ghim vào phần thân cách gốc 20cm hoặc nhánh chính của cây. Phương pháp này được cho là tạo kích thích nhẹ, giúp cây chuyển từ giai đoạn sinh trưởng thân lá sang ra hoa. Kết hợp với bón phân lân, kali để tăng hiệu quả.

Cây ra hoa nhưng không đậu quả:

Nguyên nhân:

• Thiếu thụ phấn: Ít côn trùng thụ phấn hoặc thời tiết mưa nhiều làm hoa không thụ phấn.
• Thiếu dinh dưỡng: Cây thiếu kali hoặc vi chất cần thiết cho đậu quả.
• Hoa đực nhiều hơn hoa cái: Do mất cân bằng dinh dưỡng hoặc giống cây.

Cách khắc phục:

• Thụ phấn thủ công vào sáng sớm bằng cách lấy nhị hoa đực chà vào nhụy hoa cái.
• Bón bổ sung phân kali và lân, phun thêm phân bón lá chứa vi lượng (kẽm, bo).
• Tăng cường côn trùng thụ phấn bằng cách trồng xen kẽ các loại hoa thu hút ong, bướm.

Quả mướp nhỏ, méo mó hoặc rụng sớm:

Nguyên nhân:

• Thiếu nước hoặc dinh dưỡng: Cây không đủ chất nuôi quả.
• Sâu bệnh: Sâu đục quả (ruồi vàng) hoặc bệnh thối nhũn làm quả hỏng.
• Tỷ lệ hoa đực/cái mất cân bằng: Quá nhiều hoa đực khiến cây không đậu quả tốt.

 

Cách khắc phục:

• Tưới nước đều, bón phân NPK cân đối và phân hữu cơ định kỳ.
• Kiểm tra và xử lý sâu bệnh sớm bằng miếng dán bẫy ruồi vàng (Tham khảo chai keo xịt bẫy ruồi vàng bán tại Shopee) hoặc thuốc sinh học.
• Tỉa bớt hoa đực, giữ hoa cái để cây tập trung nuôi quả.

Cây mướp bị vàng lá, héo:

Nguyên nhân:

• Úng nước: Đất thoát nước kém khiến rễ bị thối.
• Thiếu dinh dưỡng: Đặc biệt là thiếu đạm hoặc vi chất.
• Sâu bệnh: Sâu đục thân hoặc bệnh héo rũ do nấm.

Cách khắc phục:

• Cải tạo đất, đảm bảo thoát nước tốt, tránh tưới quá nhiều.
• Bón bổ sung phân đạm và vi lượng (sắt, kẽm).
• Kiểm tra rễ và thân, dùng thuốc đặc trị nấm hoặc sâu đục thân.

Mẹo để cây mướp sai quả

• Luân canh cây trồng: Trồng xen kẽ với đậu, rau cải để tránh đất cạn kiệt.
• Kiểm soát ánh sáng: Đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng để ra hoa và đậu quả.
• Cắt ngọn: Khi cây cao 2-2,5 m, cắt ngọn để cây tập trung ra quả và nuôi quả.
• Kiểm tra giàn: Đảm bảo giàn chắc chắn, tránh đổ ngã khi cây ra nhiều quả.

Lưu ý

• Theo dõi thời tiết, che chắn cây trong mùa mưa để tránh úng.
• Sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật đúng liều, ưu tiên sản phẩm sinh học để đảm bảo an toàn.
• Ghi chép tình trạng cây để điều chỉnh chăm sóc kịp thời.

Với các bí quyết trên, bạn có thể trồng mướp sai quả, cho vụ mùa năng suất cao và chất lượng tốt. Chúc bạn thành công!